Bad Chatty
New member
Sağlık Uyumak
Kafada bahar temizliği – Beyin kendini atıklardan bu şekilde kurtarıyor
Şu tarihten itibaren: 1 Mart 2024| Okuma süresi: 3 dakika
Uyuduğunuzda beyniniz kelimenin tam anlamıyla kızarır
Kaynak: Getty Images/Maria Korneeva
WELT podcast'lerimizi buradan dinleyebilirsiniz
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni gerektirdiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesine ilişkin geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konuma getirerek bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Bu aynı zamanda GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına ilişkin onayınızı da içerir. Bu konuda daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Sayfanın altındaki anahtarı ve gizliliği kullanarak onayınızı istediğiniz zaman iptal edebilirsiniz.
Beyindeki sinir hücreleri sürekli olarak atılması gereken toksinler üretir. Bu özellikle uyurken olur. Araştırmacılar bunun tam olarak nasıl çalıştığını keşfettiler ve şimdi nörolojik hastalıkları daha iyi tedavi edebilmeyi umuyorlar
KHer gün bu kadar çok saat uykuyu boşa harcamasaydık nasıl bir şeyler yapabilirdik? Uzun vadede pek bir şey olmaz; çünkü uyku olmadan beyin giderek daha fazla zehirlenir. Nature dergisindeki bir araştırma ekibinin raporuna göre, sinir hücrelerinin koordineli hareketleri uyku sırasında beyni tam anlamıyla temizliyor. Bir tür senkronize mini pompa gibi, sıvıyı yoğun beyin dokusuna aktaran ve birikintileri uzaklaştıran ritmik dalgalar üretirler.
Pek çok kişi uykuyu dinlenmeyle ilişkilendirir; ancak tam tersine, St. Louis'deki Washington Üniversitesi'nden Jonathan Kipnis liderliğindeki ekibin açıkladığı gibi, beyin bu saatlerde çok meşguldür. Arka planda beyin hücrelerinin enerji yoğun görevleri vardır: Düşünceleri, duyguları ve vücut hareketlerini kontrol ederler ve hafıza oluşumu ve problem çözme için gerekli olan dinamik ağlar oluştururlar. Besinler emildiğinde bol miktarda metabolik atık oluşur.
Yüksek organizmaların beyinleri, karmaşık ağlarda yüksek metabolizma hızlarına sahip milyarlarca nöron içerir. Kipnis, “Beynin nörodejeneratif hastalıklara katkıda bulunabilecek ve birikebilecek metabolik atıkları atması kritik önem taşıyor” dedi. Uykunun, uyanıkken biriken toksinlerin ve diğer atık maddelerin temizlendiği bir dönem olduğu biliniyordu. “Ama bunun nasıl olduğunu bilmiyorduk.”
ayrıca oku
Vücutta lenf adı verilen atık maddeler, vücudu ince dallar halinde dolaşan lenfatik sistem aracılığıyla taşınır. Ancak beyin, kan dolaşımı ile merkezi sinir sistemi arasındaki sınır olan kan-beyin bariyeri tarafından vücudun geri kalanından korunur. Damar duvarının dışında yer alan özel hücreler sayesinde beyne yalnızca belirli maddeler geçebilir. Bu beyni zararlı maddelerden ve patojenlerden korur.
ayrıca oku
Ancak beyinde de, birkaç yıl önce keşfedildiği gibi bir “atık su sistemi” vardır. Lenfatik sisteme benzer şekilde akıcı bir sistemdir; taşıma sıvısı sonuçta lenfatik sisteme salınır.
Araştırmacılar, anestezi altındaki ve uyuyan fareleri inceleyerek, beyin omurilik sıvısının yoğun beyin dokusu boyunca hareketini yönlendiren şeyin, nöronların koordineli bir aktivitesi olduğunu buldular. Hücreler ritmik dalgalara yoğunlaşan elektriksel uyarılar üretir. Atık yüklü sıvı daha sonra dura mater'deki (beyni kafatasının altında kaplayan dış doku tabakası) lenfatik damarlara akar.
“Atıkların türüne göre temizleme yöntemi”
Araştırmacılar ayrıca uyku döngüleri sırasında beyin dalga paternlerinin değiştiğini de kaydetti. Washington Üniversitesi'nden baş yazar Li-Feng Jiang-Xie, şüpheli neden hakkında “Beynin temizleme sürecinin bulaşık yıkamaya benzer olduğunu düşünüyoruz” dedi. Büyük, yavaş darbeler başlangıçta kolayca çözünen maddeleri uzaklaştırabilirken, küçük, daha hızlı darbeler daha inatçı kalıntıları temizleyebilir; tıpkı bir tabaktaki yapışkan yiyecek kalıntılarını fırçalama şeklinize benzer şekilde. Jiang-Xie, “Belki de beyin, atık türüne ve miktarına bağlı olarak temizleme yöntemini ayarlıyor” diyor.
Ekip, farelerin belirli beyin bölgelerini kapatırsa, bu bölgelerdeki nöronlar artık ritmik dalgalar üretmiyor, taze beyin omurilik sıvısı akamıyor ve orada bulunan atık ürünler ortadan kaldırılamıyor.
Burada üçüncü taraflardan içerik bulacaksınız
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni gerektirdiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesine ilişkin geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konuma getirerek bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Bu aynı zamanda GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına ilişkin onayınızı da içerir. Bu konuda daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Sayfanın altındaki anahtarı ve gizliliği kullanarak onayınızı istediğiniz zaman iptal edebilirsiniz.
Bilim insanları, elde edilen bulguların Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik hastalıklara yönelik potansiyel tedavilere dair ipuçları sağlayabileceğini umuyor. Belirli zararlı atıkların uzaklaştırılmasının, ciddi sonuçlara yol açmadan önce ortadan kaldırılması amacıyla hedefli bir şekilde hızlandırılması mümkündür.
Kafada bahar temizliği – Beyin kendini atıklardan bu şekilde kurtarıyor
Şu tarihten itibaren: 1 Mart 2024| Okuma süresi: 3 dakika
Uyuduğunuzda beyniniz kelimenin tam anlamıyla kızarır
Kaynak: Getty Images/Maria Korneeva
WELT podcast'lerimizi buradan dinleyebilirsiniz
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni gerektirdiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesine ilişkin geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konuma getirerek bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Bu aynı zamanda GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına ilişkin onayınızı da içerir. Bu konuda daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Sayfanın altındaki anahtarı ve gizliliği kullanarak onayınızı istediğiniz zaman iptal edebilirsiniz.
Beyindeki sinir hücreleri sürekli olarak atılması gereken toksinler üretir. Bu özellikle uyurken olur. Araştırmacılar bunun tam olarak nasıl çalıştığını keşfettiler ve şimdi nörolojik hastalıkları daha iyi tedavi edebilmeyi umuyorlar
KHer gün bu kadar çok saat uykuyu boşa harcamasaydık nasıl bir şeyler yapabilirdik? Uzun vadede pek bir şey olmaz; çünkü uyku olmadan beyin giderek daha fazla zehirlenir. Nature dergisindeki bir araştırma ekibinin raporuna göre, sinir hücrelerinin koordineli hareketleri uyku sırasında beyni tam anlamıyla temizliyor. Bir tür senkronize mini pompa gibi, sıvıyı yoğun beyin dokusuna aktaran ve birikintileri uzaklaştıran ritmik dalgalar üretirler.
Pek çok kişi uykuyu dinlenmeyle ilişkilendirir; ancak tam tersine, St. Louis'deki Washington Üniversitesi'nden Jonathan Kipnis liderliğindeki ekibin açıkladığı gibi, beyin bu saatlerde çok meşguldür. Arka planda beyin hücrelerinin enerji yoğun görevleri vardır: Düşünceleri, duyguları ve vücut hareketlerini kontrol ederler ve hafıza oluşumu ve problem çözme için gerekli olan dinamik ağlar oluştururlar. Besinler emildiğinde bol miktarda metabolik atık oluşur.
Yüksek organizmaların beyinleri, karmaşık ağlarda yüksek metabolizma hızlarına sahip milyarlarca nöron içerir. Kipnis, “Beynin nörodejeneratif hastalıklara katkıda bulunabilecek ve birikebilecek metabolik atıkları atması kritik önem taşıyor” dedi. Uykunun, uyanıkken biriken toksinlerin ve diğer atık maddelerin temizlendiği bir dönem olduğu biliniyordu. “Ama bunun nasıl olduğunu bilmiyorduk.”
ayrıca oku
Vücutta lenf adı verilen atık maddeler, vücudu ince dallar halinde dolaşan lenfatik sistem aracılığıyla taşınır. Ancak beyin, kan dolaşımı ile merkezi sinir sistemi arasındaki sınır olan kan-beyin bariyeri tarafından vücudun geri kalanından korunur. Damar duvarının dışında yer alan özel hücreler sayesinde beyne yalnızca belirli maddeler geçebilir. Bu beyni zararlı maddelerden ve patojenlerden korur.
ayrıca oku
Ancak beyinde de, birkaç yıl önce keşfedildiği gibi bir “atık su sistemi” vardır. Lenfatik sisteme benzer şekilde akıcı bir sistemdir; taşıma sıvısı sonuçta lenfatik sisteme salınır.
Araştırmacılar, anestezi altındaki ve uyuyan fareleri inceleyerek, beyin omurilik sıvısının yoğun beyin dokusu boyunca hareketini yönlendiren şeyin, nöronların koordineli bir aktivitesi olduğunu buldular. Hücreler ritmik dalgalara yoğunlaşan elektriksel uyarılar üretir. Atık yüklü sıvı daha sonra dura mater'deki (beyni kafatasının altında kaplayan dış doku tabakası) lenfatik damarlara akar.
“Atıkların türüne göre temizleme yöntemi”
Araştırmacılar ayrıca uyku döngüleri sırasında beyin dalga paternlerinin değiştiğini de kaydetti. Washington Üniversitesi'nden baş yazar Li-Feng Jiang-Xie, şüpheli neden hakkında “Beynin temizleme sürecinin bulaşık yıkamaya benzer olduğunu düşünüyoruz” dedi. Büyük, yavaş darbeler başlangıçta kolayca çözünen maddeleri uzaklaştırabilirken, küçük, daha hızlı darbeler daha inatçı kalıntıları temizleyebilir; tıpkı bir tabaktaki yapışkan yiyecek kalıntılarını fırçalama şeklinize benzer şekilde. Jiang-Xie, “Belki de beyin, atık türüne ve miktarına bağlı olarak temizleme yöntemini ayarlıyor” diyor.
Ekip, farelerin belirli beyin bölgelerini kapatırsa, bu bölgelerdeki nöronlar artık ritmik dalgalar üretmiyor, taze beyin omurilik sıvısı akamıyor ve orada bulunan atık ürünler ortadan kaldırılamıyor.
Burada üçüncü taraflardan içerik bulacaksınız
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni gerektirdiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesine ilişkin geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konuma getirerek bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Bu aynı zamanda GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına ilişkin onayınızı da içerir. Bu konuda daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Sayfanın altındaki anahtarı ve gizliliği kullanarak onayınızı istediğiniz zaman iptal edebilirsiniz.
Bilim insanları, elde edilen bulguların Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik hastalıklara yönelik potansiyel tedavilere dair ipuçları sağlayabileceğini umuyor. Belirli zararlı atıkların uzaklaştırılmasının, ciddi sonuçlara yol açmadan önce ortadan kaldırılması amacıyla hedefli bir şekilde hızlandırılması mümkündür.